گاهی افراد به دلایل مختلف احساساتشان را پنهان میکنند. مثلا ممکن است در موقعیتی احساس خوبی نداشته باشند، اما به‌خاطر رودربایستی تظاهر کنند خوشحال هستند و لذت می‌برند. تظاهر به احساسات غیرواقعی آفت روابط عاطفی، کاری، خانوادگی و دوستانه است. در این مقاله می‌گوییم وقتی کسی نقش بازی می‌کند، چه نشانه‌هایی دارد تا با تشخیص این مسئله بتوانید مشکلات روابط را از بین ببرید و به طرف مقابل کمک کنید احساسات واقعی‌اش را بروز بدهد.
منظور از تظاهر به احساسات غیرواقعی چیست؟
یکی از اولین اصول برقراری ارتباط سالم این است که افراد احساساتشان را صادقانه بروز بدهند و آنها را پنهان نکنند. احساسات عملکردی اجتماعی دارند که بین انسان‌ها درک متقابل ایجاد میکنند و امکان همزیستی و سازگاری را برایمان فراهم میکنند. احساسات زبان مشترک بین ما و حتی سایر موجودات زنده است که بدون نیاز به کلام نشان می‌دهد در لحظه به چه چیزی نیاز داریم.
تظاهر به احساسات غیرواقعی زمانی رخ می‌دهد که کسی احساسات واقعی‌اش را بروز نمی‌دهد و در جبهه‌ای دروغین قرار می‌گیرد. افرادی که به این رفتار عادت دارند، معمولا سعی میکنند احساسات منفی مانند خشم یا ناامیدی خود را پنهان کنند تا دچار دردسر نشوند.
یکی از متداول‌ترین سناریوهای تظاهر احساسات این است که فرد لبخندی تصنعی می‌زند و سعی می‌کند لحن صحبتش را تا حد امکان دوستانه نگه دارد و به صحبت با مخاطب ادامه می‌دهد. گاهی هم این افراد تلاش میکنند آنچه را تظاهر میکنند درونی احساس کنند تا رفتارشان طبیعی‌تر باشد. در این حالت ایفای نقش آنها عمیق‌تر می‌شود و دیگر سطحی و تصنعی نیست، اما نکته مهم این است که فرد همچنان احساسات واقعی‌اش را بروز نمی‌دهد و مشغول تظاهر است.
تظاهر به احساسات غیرواقعی چه معایبی دارد؟
محققان دانشگاه ویرجینای غربی در سال ۲۰۲۱ تحقیقاتی در این باره انجام دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که تظاهر به احساسات غیرواقعی با برخی از پیامدهای منفی شخصی و کاری ارتباط مستقیم دارد.
بر اساس تحقیقات آنها، افرادی که به بروز احساسات جعلی عادت دارند در مقایسه با دیگران:
- کمتر سلامت‌اند؛
- در رفاه کمتری به سر می‌برند؛
- عملکرد کاری ضعیف‌تری دارند؛
- رضایت شغلی کمتری دارند.
این موارد تنها اثرات تظاهر به احساسات غیرواقعی نیستند؛ کارمندانی که به این رفتار عادت کرده‌اند، آن را در موقعیت‌های غیرکاری هم انجام میدهند. در نتیجه ممکن است روابط شخصی‌شان هم تحت‌تأثیر قرار بگیرد.
این مسئله فقط مختص روابط کاری نیست و در روابط والدین و فرزندان هم به‌شدت دیده می‌شود. فرزندان به‌خاطر قدرت بیشتر پدر و مادر یا به‌خاطر ترسی که از آنها دارند، احساساتشان را بروز نمی‌دهند و تظاهر میکنند احساسی مشابه والدینشان دارند. آنها نظراتشان را بیان نمی‌کنند و ترجیح میدهند به‌جای توبیخ‌شدن، سکوت کنند.
تحقیقات نشان داد در سازمان‌‌هایی که کارمندان این رفتار را از خود نشان میدهند، میزان بهره‌وری کاهش پیدا می‌کند و مدیران و کارمندان درک متقابل ندارند.
۵ نشانه اینکه افراد احساسات واقعی خود را بروز نمی‌دهند
با تشخیص اینکه خودتان تا چه اندازه احساسات‌تان را پنهان می‌کنید، می‌توانید متوجه شوید این کار چه نشانه‌هایی دارد. بررسی کنید هنگامی که در حال تظاهر به احساسات غیرواقعی هستید، چه رفتارهایی می‌کنید تا اگر طرف مقابل رفتاری مشابه نشان داد، بتوانید این موضوع را به‌راحتی تشخیص دهید.
در ادامه، ۵ نشانه مهم را توضیح داده‌ایم که به شما نشان میدهند مخاطبتان در حال تظاهر به احساسات جعلی است و احتمالا در باطن احساس دیگری دارد. این نشانهها معکوس هم عمل میکنند؛ یعنی اگر فردی این رفتارها را از خود نشان ندهد، متوجه می‌شوید که فرد احساساتش را صادقانه ابراز می‌کند.
۱. هماهنگ‌نبودن احساسات طرف مقابل با موقعیت
پیش از هرچیز دقت کنید که در چه موقعیتی قرار دارید و احساسات طبیعی در چنین موقعیتی چه باید باشد. مثلا ممکن است در جلسه‌ای کاری مشغول صحبت درباره برخی از مسائل کلیشه‌ای و کسل‌کننده باشید و خودتان هم این را بدانید. با این حال وقتی به مخاطب نگاه می‌کنید، متوجه می‌شوید که او لبخند می‌زند و طوری به شما گوش می‌دهد که انگار در حال شنیدن داستانی جذاب است! در چنین موقعیتی به این فکر کنید که شاید آنچه می‌بینید احساسات واقعی طرف مقابل نباشد. او فقط قصد دارد رضایت شما را جلب کند و به همین دلیل احساساتش را بروز نمی‌دهد.
۲. رفتار مصنوعی فرد
همه انسان‌ها بازیگران هالیوود نیستند که بتوانند به‌خوبی نقش هر احساسی را بازی کنند. به همین دلیل زمانی که مخاطبتان در حال تظاهر به احساسات غیرواقعی است، متوجه می‌شوید که یک جای کار می‌لنگد!
ممکن است مخاطب در بروز احساسات غیرواقعی بیش از حد اغراق کند یا کاملا مشخص باشد که در حال تظاهرکردن است. مثلا شما چیزی می‌گویید که چندان خنده‌دار نیست، ولی طرف مقابل برای جلب‌توجه شما چند دقیقه بلندبلند می‌خندد! در این صورت مشخص است که فرد واقعا دلش نمی‌خواسته به یک شوخی ساده تا این اندازه بخندد و فقط برای حفظ ظاهر این کار را انجام داده است.
۳. اضطراب فرد
منظور از اضطراب این نیست که دست یا صدای مخاطبتان از استرس بلرزد! گاهی اوقات ممکن است در حین صحبت، نشانه‌های کوچکی از استرس را در طرف مقابل ببینید. مثلا ممکن است رشته کلام از دستش در برود، دست‌هایش سرد شوند، بی‌قرار باشد و به طور کلی هنگام صحبت با شما، آرام نباشد. البته استرس در مکالمه می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد و تظاهر به احساسات غیرواقعی یکی از آنهاست.
هر وقت در موقعیتی قرار داشتید که مخاطبتان با نشان‌دادن احساسات واقعی‌اش راحت نبود، می‌توانید با آرام‌کردن او و کاهش استرسش به او کمک کنید آنچه را که باید صادقانه بروز بدهد.
۴. منفعت فرد در پنهان‌کردن احساساتش
گاهی اوقات افراد فقط به این خاطر به احساساتی غیرواقعی تظاهر میکنند که می‌خواهند منفعتی به دست آورند. مثلا ممکن است امتیازی از مافوق خود بگیرند یا سرمایه‌‌ای اجتماعی به دست آورند.
گاهی اوقات هم افراد فقط به این دلیل احساسات واقعی‌شان را نشان نمی‌دهند که از واکنش طرف مقابل می‌ترسند. این علامت معمولا در افرادی دیده می‌شود که در حال تعامل با مقامات بالاتر از خود هستند. آنها سعی میکنند واکنشی نشان دهند که باب میل طرف مقابل باشد تا بتوانند رضایت فرد قدرتمندتر را جلب کنند.
۵. منزوی‌شدن فرد و فاصله‌گرفتنش از شما
گاهی ممکن است مخاطبان تنها به این خاطر احساساتشان را پنهان کنند که شما از آنها انتظاراتی ناعادلانه دارید. مثلا پدری را تصور کنید که می‌خواهد فرزندش پزشک شود و اگر فرزند بگوید علاقه‌ای به این رشته ندارد، او را توبیخ می‌کند. در نهایت فرزند به جایی می‌رسد که احساسات واقعی‌اش درباره رشته پزشکی را نشان نمی‌دهد و حتی ممکن است در این رشته تحصیل کند!
کلام آخر
زمانی که افراد نتوانند احساسات واقعی خود را بروز بدهند، کم‌کم عقب‌نشینی میکنند و منزوی می‌شوند. آنها یاد می‌گیرند از ابراز احساسات و نظرهایشان خودداری کنند و هم‌رنگ جماعت باشند. این مسئله به آنها آسیب می‌زند.
در این مقاله، درباره علائمی صحبت کردیم که نشان میدهند افراد احساسات واقعی‌شان را بروز نمی‌دهند تا بتوانید با توجه به این نشانهها به مخاطبانتان کمک کنید خود واقعی‌شان را نشان بدهند. با این کار می‌توانید اعتماد مخاطبان را جلب کنید و به آنها نشان دهید که برای احساسات واقعی‌شان ارزش قائل هستید که نتیجه‌اش ارتباط قدرتمند و سالم خواهد بود.
