از کجا بدانیم کبد چرب داریم؟ علائم کبد چرب برای هر شخصی متفاوت است و در گریدهای 1 و 2 کبد چرب معمولاً علائم خاصی وجود ندارد و برای تشخیص کبد چرب باید آزمایش خون انجام دهید. اما اگر کبد چرب درمان نشود و به گرید 3 یا 4 تبدیل شود، ممکن است علائمی متفاوتی را تجربه کنید که در ادامه توضیح داده‌ایم.
بیماری کبد چرب معمولاً قابل تشخیص نیست و به همین دلیل به آن بیماری خاموش گفته می‌شود. باتوجه به اینکه در بسیاری از موارد، علائم کبد چرب علائم قابل توجهی ایجاد نمی‌کند. اما ممکن است احساس خستگی کنید یا در سمت راست بالای شکم خود احساس ناراحتی یا درد کنید.
علائم کبد چرب چیست؟
افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکی اغلب نشانه‌هایی ندارند تا زمانی که بیماری پشرفت کند و به فیبروز یا سیروز کبدی (گرید 3 و 4 کبدچرب) برسد.
علائم اولیه کبد چرب
علائم و نشاه‌های کبد چرب در مراحل اولیه، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شکمی و احساس آن در سمت راست بالای شکم؛
- آسیت یا تورم در شکم؛
- تهوع و استفراغ؛
- ادرار تیره؛
- از دست دادن اشتها؛
- کاهش وزن شدید و ناگهانی؛
- زرد شدن رنگ پوست؛
- زردی چشم‌ها.
- شکم متورم و پاها (ادم).
- خستگی شدید؛
- ضعف.
علائم سیروز کبدی
اگر به فکر درمان کبد چرب نباشید و این بیماری تبدیل به سیروز (گرید 4) شود، کبد مانند یک عضو سالم عمل نمی‌کند و علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرگمی‌ذهنی؛
- خون دماغ شدن؛
- خارش پوست؛
- تورم شکم؛
- تورم پاها؛
- طحال بزرگ شده؛
- قرمز شدن کف دست،
- ایجاد رگ‌های خونی زیر پوست؛
- خونریزی داخلی؛
- بزرگ شدن پستان در مردان؛
- نگهداری مایعات؛
بطور کلی هرگونه آسیب کبدی یک نشانه و علائم هشدار دهنده دارد که باید به آنها توجه کنید. برای توضیحات بیشتر ما در مقاله دیگری با عنوان علائم هشدار دهنده آسیب کبدی به توضیح این علائم پرداخته‌ایم.
چه کسی در معرض بیماری کبد چرب است؟
علت بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) ناشناخته است. اما براساس بررسی محققان، افراد زیر در معرض بیماری کبد چرب قرار دارند:
- دیابت نوع 2 و پیش دیابت داشته باشید؛
- دچار افزایش وزن شدید باشید؛
- افراد میانسال یا مسن (اگرچه کودکان نیز می توانند به آن مبتلا شوند)؛
- مقادیر بالای چربی در خون مانند کلسترول و تری گلیسیرید داشته باشید؛
- فشار خون بالا داشته باشید؛
- داروهای خاصی مانند کورتیکواستروئیدها و برخی داروهای سرطانی را مصرف کنید؛
- برخی از اختلالات متابولیکی، از جمله سندرم متابولیک را داشته باشید؛
- کاهش سریع وزن داشته باشید؛
- عفونت‌های خاصی مانند هپاتیت C داشته باشید؛
- در معرض برخی از سموم قرار گرفته باشید.
تشخیص قطعی کبد چرب
همانطور که گفتیم، کبد چرب در مراحل اولیه (گرید 1) علائم و نشانه‌های مشخصی ندارد. یکی از روشهای تشخیص کبد چرب مشاهده بالا بودن آنزیم‌های کبدی (AST و ALT) است که در نتایج آزمایش خون مشخص می‌شود، در غیراینصورت کبد چرب در مراحل اولیه قابل تشخیص نیست. به همین دلیل توصیه می‌شود که هر 12 ماه یکبار چکاپ کامل انجام دهید تا وضعیت کلی بدن و کبد کنترل قابل باشد.
چطور کبد چرب را درمان کنیم؟
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان کبدچرب غیرالکلی وجود ندارد و بسته به مرحله بیماری، روشهای کنترل و درمان آن نیز متفاوت است. بهترین درمان کبد چرب؛ تغییر سبک زندگی و کاهش تدریجی وزن بدن حداقل به میزان 7 الی 10 درصد است.
توجه داشته باشید که باید کاهش تدریجی وزن داشته باشید، نه کاهش سریع! اگر بسرعت وزن خود را کاهش دهید باعث بدتر شدن کبد چرب می‌شود. یک روش سالم برای کاهش تدریجی وزن، داشتن یک رژیم غذایی مناسب کبد چرب برای تعادل در مصرف مواد غذایی و ورزش منظم است.
ما قبلاً درباره‌ی درمان خانگی کبدچرب و گیاهان دارویی برای درمان گیاهی کبد چرب توضیح داده‌ایم که از طریق لینک‌های زیر قابل دسترسی هستند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت داشتن علائم و نشانه‌های مداوم که باعث نگرانی شما می‌شود، پیشنهاد می‌کنیم در اولین فرصت برای تشخیص دقیق التهاب، آسیب کبدی و کبد چرب به پزشک مراجعه کنید. زیرا میزان آنزیم‌های کبدی باید در آزمایش خون بررسی شود و اگر سطح آنزیم‌های کبدی شما بالا باشد پزشک برای تشخیص قطعی، از شما می‌خواهد که سونوگرافی انجام دهید.
سخن پایانی
درصد ابتلا به کبد چرب در حال افزایش است و با بالا رفتن نرخ چاقی مفرط، این بیماری همه‌گیر خواهد شد. هرچند سطوح نخست کبد چرب، مشکلات جدی ایجاد نمی‌کند اما اگر به آن رسیدگی نشود، در طی ده سال، کبد چرب به استئاتوز غیرالکلی و آن هم به مشکلات جدی‌تری مانند سیروز بدل خواهد شد.
