وقتی کودک خردسالتان از چرت زدن امتناع میکند، روال کل روز به هم میخورد. اما به جای اینکه با ساعتها تحمل یک بچۀ هیجانزده و خسته کنار بیایید، یکی از راهکارهای توصیهشده را امتحان کنید. آنها میتوانند زنگ تفریحی به شما بدهند و از فروپاشی و بحران فرزندتان جلوگیری کنند. در این مطلب با چند راهحل برای وقتی فرزندتان چرت نمیزند آشنا شوید.
شش روش جایگزین برای چرت زدن کودکان
۱. چرت او را به چرت عروسکش تبدیل کنید
اگر نمیتوانید کودکتان را به خوابیدن وادارید، شاید حداقل بتوانید به او کمک کنید تا آرام شود. به او توضیح دهید که حتی اگر نیازی به چرت زدن نداشته باشد، عروسکش نیاز دارد و اگر عروسک بتواند روی سینهٔ کودک بخوابد راحتتر میخوابد. همچنین اگر عروسک این خواسته را در گوش او «نجوا کند»، ممکن است قانعکنندهتر شود. سپس به او نشان دهید که چگونه بدنش را برای خرس عروسکی خود به جای دنجی تبدیل کند. با هم دراز بکشید، از او بخواهید یک دستش را روی شکم یا سینهاش بگذارد، دستش را با دست خود بپوشانید و حدود یک دقیقه با هم نفسهای آهسته بکشید. وزن ملایم دست شما، همراه با نفس کشیدن، به او کمک میکند تا آرام شود.
پس از آن، خرس عروسکی را روی سینهاش قرار و به او نشان دهید که چگونه میتواند با تنفس عمیق خود آن را به آرامی بالا و پایین ببرد. هنگامی که در ناحیۀ خواب قرار گرفت، بگویید میخواهید به توالت بروید و یک دقیقۀ دیگر برمیگردید. از فرزندتان بخواهید که مسئول عروسک باشد و تا وقتی میخوابد به جنباندن او ادامه دهد. پس از چند دقیقه، بیسروصدا برگردید و اگر فرزندتان میخواهد، تنفس همزمان را دوباره تکرار کنید.
از او بپرسید که آیا میخواهد یک حیوان عروسکی دیگر را نیز تکان دهد تا بخوابد؛ «چون کارش خیلی خوب است». این به بچهها کمک میکند دراز کشیدن را با احساس آرامش و ریلکس شدن مرتبط کنند. ممکن است فرزندتان در نهایت به خواب برود، اما حتی اگر این کار را نکند، این فرصت را خواهد داشت که استراحت کند و دوباره سرحال بیاید.
۲. ساندویچ درست کنید
اگر کلمۀ «چرت» کودک شما را عصبی میکند، به جایش به کودکتان بگویید میخواهید بازی ساندویچ را انجام دهید. توضیح دهید که شما سرآشپز خواهید بود و فرزندتان نان. او را با صورت رو به پایین روی یک سطح نرم دراز کنید و یک کوسن یا بالش را روی پشتش بگذارید. از طریق کوسن فشار ملایمی به پشت کودک وارد کنید، و در آن حین به او بگویید که دارید مقداری پنیر روی ساندویچ میمالید.
از او بپرسید چه مواد دیگری را میخواهد به ساندویچ اضافه کنید و اضافه کردن آنها را در حین ادامۀ ماساژ ملایم پشتش توضیح دهید. میتوانید جای خود را با کودک عوض کنید و اجازه دهید او سرآشپز باشد و شما نان. پس از آن، او برای بازی آرام و تنها آمادهتر خواهد بود.
۳. یک مکان استراحت ایجاد کنید
شاید تجربه کرده باشید که وقتی زمان استراحت به جنگ قدرت تبدیل میشود، اوضاع چقدر بد میشود. کشمکش اغلب منجر به این میشود که کودک حتی بیشتر از قبل عصبانی و تحریک شود. اگر فرزندتان اعلام کرد که نیازی به چرت زدن ندارد، بحث نکنید. در اینجا استفاده از روانشناسی معکوس را پیشنهاد میکنیم. به او بگویید دقیقاً درست میگوید، چون او حالا بچۀ بزرگی است و نیازی به چرت نوزادی در اتاقش ندارد. توضیح دهید که وقتی نوزادان در اتاق خود چرت میزنند، بچههای بزرگ از یک «محل استراحت» ویژه برای کمک به رشد بدن خود استفاده میکنند. این نقطه میتواند تقریباً هر جایی باشد، کاناپه، یک چادر در اتاق بازی، حتی یک گوشه دنج از اتاق نشیمن که با یک بالش و یک حوله درست شده است.
معامله را با گذاشتن چند کتاب و اسباببازی ویژۀ «نقطه استراحت» که فقط برای زمان استراحت استفاده میشوند، چرب کنید. با بیرون بردن او از اتاقش و پرهیز از کلمۀ ترسناک «چرت»، نظر فرزندتان مبنی بر بینیازی از کارهای مخصوص نوزادان را تأیید میکنید. در عین حال، همچنان از زمان استراحتی که هر دوی شما نیاز دارید بهرهمند میشوید.
۴. علامت پایان بدهید
برخی از بچهها تنها پس از چند دقیقه چرت زدن از اتاق خود بیرون میآیند. بیشتر کودکان سه و چهار ساله درک خوبی از زمان ندارند. بنابراین، به بچهها یک سیگنال یا علامت واضح برای اعلام پایان زمان چرت زدن یا زمان سکوت بدهید، اما نه سیگنالی که در صورت خوابیدن، آنها را بیدار کند.
شما میتوانید از یک چراغ خواب استفاده کنید که با تایمر روشن میشود و به کودک توضیح دهید که وقتی چراغ خاموش شد میتواند از اتاقش بیرون بیاید. یا میتوانید پلیلیستی از موسیقی ملایم پخش کنید و به او بگویید که زمان استراحت با قطع شدن موسیقی به پایان میرسد. همچنین میتوانید از ساعتی استفاده کنید که تا صفر شمارش معکوس دارد یا نشان میدهد که چقدر زمان سپری شده است. هدف این باید باشد که برای کودک روشن کنید تا وقتی سیگنال نباشد، زمان استراحت تمام نشده است.
۵. زمان چرت را به زمان داستان خواندن تبدیل کنید
اگر کودک شما برای استراحت آرام و بدون انجام دادن کاری مشکل دارد، بگذارید به یک یا دو داستان محبوب خود به صورت کتاب صوتی گوش دهد. اگرچه کتابهای صوتی به اندازهٔ چرت زدن به مغز استراحت نمیدهند، اما بسیار کمتر از تماشای تلویزیون تحریککننده هستند و آنها در واداشتن بچهها به دراز کشیدن و استراحت موفق عمل میکنند.
برای اینکه این زمان، تأثیری نیروبخش و ترمیمی داشته باشد، از داستانهای پرتعلیق یا ترسناک صرفنظر کنید و به جای آن داستانهایی با ریتم کند انتخاب کنید که شامل تکرار زیاد، آشنایی و تداوم است.
۶. اگر نمیتوانید اوضاع را در دست بگیرید، به آنها بپیوندید
اگر همۀ چیزهای دیگر را امتحان کردهاید و جواب نداده است، در نظر بگیرید که در چرت روز شرکت کنید. دراز کشیدن با فرزندتان ممکن است آسودهترین ساعت شما در طول روز باشد. اگر نمیتوانید وقتی برای این کار بگذارید، سعی کنید زمان آرام مشترکی را با یک سری قوانین پایه ایجاد کنید که مهمترین آنها «گفتوگو ممنوع» است. به عنوان مثال بگویید: «اگه زمان استراحت رو با من بگذرونی، میتونی دیگه چرت نزنی. اما زمان استراحت به این معنیه که تا وقتی تایمر زنگ نزنه، با همدیگه صحبت نمیکنیم».
درحالیکه کارهای خودتان را انجام میدهید، برای کودکتان در همان نزدیکی چند کتاب یا اسباببازی بگذارید. اگر کوچولوی پرحرف شما شروع به حرف زدن میکند، به او یادآوری کنید که گفتوگو میتواند پس از زنگ زدن تایمر انجام شود، اما اکنون آزاد است که با خودش صحبت کند یا آواز بخواند.