آنچه باید در مورد رکتوم و سرطان راست روده مقعد بدانید
سرطان راست روده مقعد رشد سلول های سرطانی غیرطبیعی در قسمت های پایینی روده است که مقعد را به روده بزرگ متصل می کند. سرطان رکتوم معمولا در طول سال ها رشد می کند؛ علت واقعی آن مشخص نیست، اما عوامل خطر عبارتند از افزایش سن ( بالای 50 )، سیگار کشیدن ، سابقه خانوادگی، رژیم غذایی چرب ، یا سابقه پلیپ ، سرطان روده بزرگ ، در کل زمانی که سلول های سرطانی در ناحیه مقعد رشد کنند باعث ایجاد سرطان رکتوم می شود . در ادامه این بخش از سلامت پلاس وی به توضیح کاملی در مورد جزئیات این بیماری دردناک و علل و علائم آن خواهیم پرداخت.
رکتوم چیست و از چند بخش تشکیل شده است ؟
رکتوم یا همان راست روده قسمت پایینی روده است که روده بزرگ را به مقعد متصل می کند. وظیفه اصلی روده ذخیره و آماده سازی مدفوع برای تخلیه است. مانند ، سه لایه دیوار روده به شکل زیر است:
غشا مخاطی : این لایه دیواره داخلی روده است . مخاط از غدد تشکیل یافته است که مخاط را ترشح می کنند و به گذر مدفوع کمک می کند.
Muscularis propria: این لایه میانی دیواره روده از ماهیچه تشکیل شده است که به راست روده کمک می کند تا پیکر خود را حفظ کند و با هماهنگی مدفوع را بیرون می کند.
Mesorectum:این بافت چربی روده را احاطه کرده است.
علاوه بر این سه لایه، یکی دیگر از قسمت های مهم راست روده ، اطراف غدد لنفاوی است ( همچنین غدد لنفاوی نیز نامیده می شود ). گره های لنف بخشی از سیستم ایمنی هستند و در اجرای نظارت بر مواد مضر ( از جمله ویروس ها و باکتری ها ) کمک می کنند که ممکن است بدن را تهدید کند. گره های لنف هر عضو بدن را احاطه می کنند، از جمله راست روده.
سرطان رکتوم از چند بخش تشکیل می شود
علل و عوامل ایجاد کننده سرطان رکتوم و عوامل خطر چیست ؟
سرطان رکتوم مقعد معمولا در طول چند سال رشد می کند ابتدا سلول ها رشد می کنند که پلیپ نامیده می شود. برخی پلیپ ها توانایی تبدیل شدن به سرطان را دارند و رشد می کنند و به دیواره راست روده نفوذ می کنند. علت واقعی سرطان مقعد مبهم است. با این حال، عوامل زیر عامل خطر ابتلا به سرطان مقعد است:
- افزایش سن
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی سرطان روده یا مقعد
- رژیم غذایی چرب / یا رژیم غذایی عمدتا از منابع حیوانی ( رژیم های غذایی معمولا در کشورهای توسعه یافته مثل آمریکا )
- سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ
- بیماری التهابی روده
سابقه خانواده عاملی برای تعیین خطر سرطان مقعد است. اگر سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ در یکی از بستگان درجه اول ( والد یا خواهر یا برادر ) وجود داشته باشد ، سپس آندوسکوپی از مقعد و راست روده باید 10 سال قبل از سن تشخیص خویشاوندان یا در سن 50 سالگی شروع شود،. فاکتور ریسکی اغلب فراموش می شود، اما شاید مهم ترین آن ها ، عدم غربالگری برای سرطان مقعد و روده است.
علائم و نشانه های سرطان رکتوم مقعد چیست ؟
سرطان مقعد می تواند باعث ایجاد علائم و نشانه های زیادی شود که فرد نیاز دارد مراقبت انجام دهد . با این حال، سرطان مقعد ممکن است بدون هیچ نشانه ای وجود داشته باشد ، که بر اهمیت نظارت بر سلامت روزمره تاکید دارد.از علایم و نشانه های ان آگاه باشید:
خونریزی ( رایج ترین علایم؛ در حدود 80 ٪ افراد مبتلا به سرطان مقعد ، روده )
دیدن خون در مدفوع ، فوری باید به پزشک مراجعه کنید. اگر چه بسیاری از مردم به خاطر بواسیر خونریزی دارند
تغییر در عادت های روده ( مقدار بیشتر گاز یا بیش از حد گاز، کوچک ترشدن مدفوع، اسهال )
خونریزی مقعد ( شاید به مقدار کم که در مدفوع دیده نمی شود ) ممکن است منجر به کم خونی شود و باعث خستگی، کوتاهی تنفس، تنفس یا ضربان قلب سریع شود .
انسداد روده : حجم مقعد به اندازه ای بزرگ می شود که از گذشتن مدفوع جلوگیری می کند. این انسداد می تواند منجر به احساس یبوست شدید و یا درد در هنگام داشتن حرکت روده شود. علاوه بر این ، درد شکمی، ناراحتی ممکن است ناشی از انسداد باشد.
اندازه مدفوع ممکن است باریک به نظر برسد به طوری که بتواند از مقعد رد شود. بنابراین، مدفوع باریک ممکن است نشانه دیگری از انسداد سرطان مقعد و رکتوم باشند.
فرد مبتلا به سرطان رکتوم احتمالا احساس می کند نمی تواند بعد از حرکت روده به طور کامل مدفوع را تخلیه کند.
کاهش وزن: سرطان ممکن است باعث کاهش وزن شود. کاهش وزن ( نبود رژیم غذایی و یا برنامه ورزشی جدید ) نیازمند ارزیابی پزشکی است.
نشانه ها و علائم سرطان رکتوم
تشخیص:
برای تشخیص، آزمون ها و آزمایش ها ممکن شامل :تست خون ، مدفوع ، تست مقعد ، آندوسکوپی ، ، سی تی اسکن / MRI، همراه با تست های خونی روتین و تشخیص آنتی ژن ( CEA ) نشانه های اولیه سرطان را نشان می دهد.
درمان سرطان رکتوم و مشکل در راست روده مقعد
درمان پزشکی با توجه به اینکه در چه مرحله ی سرطان قرار دارد متفاوت است در مراحل سخت داروهای شیمی درمانی وجود دارد که تحت نظر آنکلوجیست متناسب با حال فرد ی تجویز می شود شاید نیاز داشته باشید با متخصصان دیگر مشورت کنید.
جراحی برای درمان وکاهش علایم بکار می رود و در برخی افراد ممکن است منجر به بهبود سرطان شود ؛ اشعه درمانی نیز برای کشتن یا کوچک کردن سرطان های مقعد به کار می رود پی گیری نیز مهم است تا اطمینان حاصل شود که سرطان مقعد تکرار نشود.
انواع جراحی سرطان رکتوم
درمان سرطان رکتوم با برداشتن تومور
اگر تومور به صورت عمیق نفوذ نکرده باشد و از طریق مقعد امکان دسترسی به آن فراهم باشد می توان از طریق جراحی بدون برش در شکم و به صورت موضعی تومور را خارج کرد.
درمان سرطان رکتوم و انواع جراحی سرطان رکتوم
درمان سرطان رکتوم با پولیپکتومی
اگر پولیپ هایی مشکوک به سرطان در خارج از رکتوم دیده شود از طریق کولونوسکوپی برداشته می شود. روش کولونوسکوپی مجهز به ابزاری است دارای دوربین که امکان تهیه تصاویر از قسمتهای مختلف مقعد را به راحتی فراهم می سازد.
درمان سرطان رکتوم با پروکتکتومی
در روش پروکتکتومی تمام یا قسمتی از رکتوم طی جراحی برداشته می شود.
مراحل سرطان رکتوم به شرح زیر هستند:
مرحله اول: تومور تنها شامل اولین یا دومین لایه از دیواره مقعد است و هیچ گره لنفی در آن دخیل نیست.
مرحله دوم:تومور به درون mesorectum نفوذ می کند اما هیچ گره لنف در آن دخیل نیست.
مرحله سوم: صرفنظر از میزان نفوذ تومور، غدد لنفاوی با سرطان درگیر می شوند در این مرحله دخیل هستند
مرحله چهارم:شواهدی از سرطان در قسمت های دیگر بدن، خارج از منطقه روده وجود دارد.
سرطان روده در مراحل 1 - 3 است .
اهداف درمان سرطان موضعی، از بین بردن همه سرطان و جلوگیری از عود سرطان، در نزدیکی راست روده و یا جاهای دیگر بدن است.
انواع درمان سرطان رکتوم یا سرطان راست روده مقعد
پیشگیری از رشد سلولهای سرطانی
تشخیص سرطان مقعد معمولا در مرحله 3 و 4 صورت می گیرد
پزشکان چگونه سرطان رکتوم را تشخیص می دهند ؟
درمان و تشخیص سرطان به مرحله آن بستگی دارد که با سه مورد زیر مشخص می شود:
- تومور تا چه حد به دیواره راست روده حمله کرده است ؟
- غدد لنفاوی در آن ها سرطان دارند یا نه؟
آیا سرطان به دیگر نقاط در بدن سرایت کرده است یا نه ( اندام های سرطان مقعد به طور معمول گسترش می یابند تا کبد و ریه ها را شامل شود ).
