ناخن جویدن یا اونیکوفاژی میتواند یک رفتار موقت و تقریبا مضر باشد. این رفتار معمولا از جهت زیبایی افراد را نگران میکند. اما باید گفت این رفتار در طولانی مدت میتواند موجب مشکلات شدید شود. اونیکوفاژی یک عادت پاتولوژیک دهان و اختلال در نظافت است که با جویدن ناخن بصورتی مزمن و به ظاهر غیر قابل کنترل مشخص میشود. این رفتار میتواند برای ناخنها و بافتهای اطراف ناخن مخرب باشد. اونیکوفاژی در DSM-5 با برخی رفتارهای مشابه دیگر مانند جویدن لب، به عنوان «اختلال رفتار تکراری متمرکز بر بدن» طبقه بندی شده و در زیر مجموعه «سایر اختلالات وسواسی - اجباری مشخص شده و مرتبط» قرار میگیرد. در صورت نیاز به درمانهای حرفه ای، معمولا بر عوامل فیزیکی و روانی که موجب ناخن خوردن میشوند، تمرکز میشود.

علائم و نشانه های ناخن جویدن

ناخن جویدن یا اونیکوفاژی، اغلب موجب آسیب قابل ملاحظه به ناخنها و پوست اطراف ناخن میشود. ممکن است ناخن جویدن به تنها رخ دهد و یا همراه با سایر رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن مانند مو کنی (تریکوتیلومانیا) یا پوست کنی (excoriation disorder) همراه باشد. علائم و نشانه های اونیکوفاژی هم روانی و هم جسمانی است. علاوه بر میل اجباری به جویدن ناخن، افرادی که بطور مزمن ناخن های خود را میجوند ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنند:

• احساس ناراحتی یا تنش قبل از جویدن ناخن
• احساس آرامش یا حتی لذت پس از جویدن ناخن
• احساس شرم، خجالت، اضطراب یا گناه که اغلب بدلیل ظاهر آسیب دیده فیزیکی، به پوست و ناخن ناشی از جویدن
• ترس از اینکه دیگران ناخن های خود را ببینند
• روابط خانوادگی و اجتماعی متشنج یا پیچیده، یا بدلیل کناره گیری عمدی اجتماعی یا بدلیل شرمساری یا تمسخر دیگران به خاطر این رفتار
• آسیب بافتی به انگشتان، ناخن ها و کوتیکول ها
• صدمات دهانی، مشکلات دندانی، آبسه و عفونت

جویدن ناخن ممکن است آگاهانه رخ ندهد یا ممکن است یک رفتار متمرکز باشد که معمولا از اوایل کودکی شروع میشود و در دوران نوجوانی تشدید میشود. ممکن است این رفتار تا بزرگسالی ادامه یابد، اما اغلب با افزایش سن کاهش پیدا میکند. دراکثر موارد در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی متوقف میشود.

چه زمانی ناخن جویدن به عنوان یک اختلال در نظر گرفته میشود؟

جویدن ناخن رفتاری نسبتا رایج است، اما در همه افراد بصورت اختلال درنظر گرفته نمیشود. مشخص کردن مرز بین ناخن جویدن عادی و پاتولوژیک، کمی سخت است. اما بر طبق DSM-5 زمانیکه اختلالات رفتاری تکراری متمرکز بر بدن (که در این مقاله ناخن جویدن مدنظر است)، باعث ایجاد ناراحتی بالینی قابل توجه شود، عملکرد فرد را در حداقل یک حوزه متخل کند و با تلاشهای مکرر و ناموفق برای متوقف کردن آن همراه باشد، به عنوان یک اختلال در نظر گرفته میشود. کسانی که برای جویدن ناخن هایشان دچار احساس شدید شرم، گناه یا اضطراب هستند، احساس میکنند نمیتوانند این رفتار خود را متوقف کنند یا در یک یا چند بخش زندگی خود دچار مشکل شده اند. مراجعه به درمانگر برای درمان این رفتار میتواند مفید باشد.

عوارض جانبی ناخن جویدن چیست؟

بدلیل اینکه ناخنها و انگشتان اغلب حامل باکتریها یا ویروسها هستند، جویدن ناخنها میتواند عوامل بیماری زایی را به بدن منتقل کند و بطور بالقوه خطر عفونتهای داخلی یا مشکلات گوارشی را افزایش دهد. عوارض جانبی فیزیکی احتمالی ناخن جویدن، شامل آسیب یا تغییر شکل ناخن و پوست، عفونتهای پوستی، عفونتهای قارچی و درد دهان یا آسیب دندان میشود. اگر فرد ناخن جویده شده را ببلعد، در معرض خطر عفونت معده یا روده میتواند قرار بگیرد.

آیا جویدن ناخن میتواند باعث آسیب طولانی مدت شود؟

آسیب جدی یا طولانی مدت ناشی از جویدن ناخن نادر اما ممکن است. یکی از اثرات ناخن جویدن برای طولانی مدت، مشکل رشد ناخنها پس از توقف این رفتار است. اما بیشترین اثر طولانی مدت این رفتار ممکن است عفونتهای پوست، معده یا روده باشد که معمولا قابل درمان هستند. در برخی موارد، جویدن ناخن ممکن است منجر به آسیب دندان شود که نیاز به مراقبتهای اصلاحی دارد.

ناخن جویدن معمولا از چه سنی شروع میشود؟

ناخن جویدن اغلب در دوران کودکی شروع میشود، معمولا بعد از 3 یا 4 سالگی. شیوع این رفتار در میان کودکان زیر 3 سال کمتر است. البته این رفتار میتواند در نوجوانی شروع شود و در موارد بسیار نادر، یک فرد بزرگسال ممکن است ناگهان شروع به جویدن ناخن کند.

ناخن جویدن چقدر رایج است؟

معمولا عقیده بر این است که ناخن جویدن رایج ترین رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن است. مطالعات تحقیقاتی نشان میدهند که 20 تا 30 درصد جمعیت ناخن های خود را میجوند. این رفتار در کودکان و نوجوانان بیشتر دیده میشود و طبق تخمین پژوهش ها، 40 درصد از کودکان و نزدیک به نیمی از نوجوانان ناخن های خود را میجوند.

دلایل ناخن جویدن

ممکن است ناخن جویدن به دلایل ژنتیکی و ارثی رخ دهد. افرادی که در اعضای خانواده خود فردی را دارند رفتار ناخن جویدن را نشان میدهد، به احتمال بیشتری ممکن است خودشان نیز رفتار ناخن جویدن را نشان دهند. جویدن ناخن اغلب با اضطراب همراه است، زیرا جویدن ناخنها استرس، تنش یا کسالت را از بین میبرد. افرادی که معمولا ناخن های خود را میجوند، اغلب بیان میکنند زمانی که احساس عصبی، بی حوصلگی، تنهایی یا حتی گرسنگی میکنند، اینکار را انجام میدهند. جویدن ناخن میتواند بدون علائم روانپزشکی دیگری باشد. اما در عین حال میتواند با اختلالاتی مانند اختلال کمبود توجه، بیش فعالی (ADHD)، نافرمانی مقابله ای، اضطراب جدایی، شب ادراری، اختلال تیک و سایر مشکلات سلامت روان همراه باشد.

شایع ترین دلایلی که باعث ناخن جویدن (اونیکوفاژی) چیست؟

شناسایی اینکه چه چیزهایی موجب ناخن جویدن میشود، میتواند برای درمان بسیار کمک کننده باشد. افرادی که ناخن میجوند، اغلب میگویند در زمانی که مضطرب هستند این کار را انجام میدهند. برخی دیگر در هنگام بی حوصلگی و برخی دیگر زمانی که به لحاظ ذهنی درگیر هستند، این رفتار را انجام میدهند.

5 روش برای درمان ناخن جویدن یا اونیکوفاژی

مهم نیست برای بار اول میخواهید عادت ناخن جویدن را ترک کنید یا چندمین بار، میتوانید بواسطه روشهای زیر این عادت را کنار بگذارید:

1. زمان هایی که بیشتر احتمال دارد ناخن بجوید را مشخص کنید

زمانیا موقعیت هایی که بیشتر احتمال دارد ناخن بجوید را یادداشت کنید. حتی اگر موقعیتی غیرقابل اجتناب باشد، دانستن آن میتواند دفع آن موقعیت را آسان تر کند.

2. جویدن ناخن را با فعالیت دیگری جایگزین کنید

به جای ناخن جویدن، میتوانید فعالیت دیگری را انجام دهید. به عنوان مثال اگر بدلیل استرس ناخن میجوید، میتوانید راه های مقابله با استرس را یاد گرفته یا از توپ استرس استفاده کنید.

3. اقدامات فیزیکی برای جلوگیری از جویدن ناخن انجام دهید

ناخن جویدن میتواند کاملا خودکار باشد. بنابراین بهتر است موانعی فیزیکی برای ناخن جویدن به وجود بیاورید. میتوانید از لاک هایی که طعم تلخی دارند، استفاده کنید.

4. به خود فرصت دهید تا این عادت را ترک کنید

ترک این رفتار و عادت، در پایان روز و یک شبه اتفاق نمیافتد. به اینکه چه چیزی موجب شکست این عادت میشود فکر کنید و پس از قطع رفتار، به خود پاداش دهید.

5. استرس و اضطراب را از بین ببرید

اگر بدلیل استرس است که بارها و بارها این رفتار را در طول روز از خود نشان میدهید، اقداماتی برای کاهش استرس انجام دهید. رفتارهایی مانند ورزش کردن، انجام تمرینات تنفسی یا یوگا، بیرون رفتن از خانه یا صحبت با یک مشاور، میتواند به شما در کاهش استرس کمک کننده باشد.